CRNOGORSKA EKSPEDICIJA KREĆE U POHOD NA MONT EVEREST

Nikšić - Sportisti iz Crne Gore osvajali su zlatne medalje na evropskim i svjetskim prvenstvima, čak i olimpijskim igrama, ali još nijesu kročili na Mont Everest - „krov svijeta“. Alpinisti iz Nikšića Đorđije Vujičić, Dragutin Vujović, Dušan Vujić i Marko Blečić, te Podgoričanin Ivan Laković pokušaće da osvoje 8.848 metara visoku Majku univerzuma, kako Tibetanci zovu najviši svjetski vrh. Petočlana crnogorska ekspedicija krenuće u subotu u pohod na vrh koji je osvojen tek 1953. godine, kada su Novozelanđanin Edmund Hilari i šerpas Tenzing Norgaj ušli u istoriju. Od tada je Mont Everest osvojilo svega oko 2.100 alpinista, a više od 200 ljudi je poginulo na liticama Himalaja. Nakon osvajanja najvišeg evropskog i južnoameričkog vrha, Mon Blana i Akonkagve, petorica alpinista pokušaće da osvoje Everest sa sjeverne, nepalske strane. Vujičić i Vujić odlično znaju šta ih očekuje na putu ka „krovu svijeta“. Njih dvojica su 1996. godine pokušali da osvoje Everest. Popeli su se na čak 8.760 metara, ali su morali da odustanu od daljeg uspona zbog lošeg vremena. - Duvao je jak vjetar i padao snijeg, odustali su i šerpasi (nosači) koji su bili s nama. Jednog od njih smo čak spustili u logor jer nije mogao više da hoda. Sada sam siguran da su šerpasi ispravno postupili, da smo nastavili dalje teško bi se izvukli - prisjeća se Vujičić, dok na Vučju, kraj Nikšića, ne popušta mećava. Ni preostala trojica alpinista, članova „Javorka“ iz Nikšića, barem na riječima ne pridaju značaj poduhvatu u koji će se upustiti za svega nekoliko dana. Ni traga od prepotentnosti, samoisticanja ili hvalisanja. Samouvjerenosti, ipak, ne fali. - Svi smo spremni, idemo da svi izađemo na vrh, ali uspjeh je i ako jedan od nas to učini. Uspon na Everest je finale u ovom sportu. Favorita nema - kaže Vujović. Alpinisti će pokušati da osvoje Everest posredstvom beogradska agencije “Extreme summit team”, čiji se vlasnik Dragan Jaćimović popeo na vrh svijeta 2000. godine. Vujičić pojašnjava da je Jaćimović vođa ekspedicije u kojoj će biti alpinisti i iz drugih država bivše SFRJ. - On sve organizuje i koordinira penjanje - kaže Vujičić i ističe da Jaćimović odlično poznaje Himalaje, te da je s njim dosta alpinista već osvojilo Everest. Prema utvrđenom planu, crnogorska ekspedicija će u subotu iz Podgorice otputovati za Beograd. Dan kasnije, krenuće za Katmandu, glavni grad Nepala, gdje alpinisti planiraju da kupe dio opreme koji im nedostaje. - Izvadićemo kineske vize i džipovima se zaputiti ka baznom logoru. Taj put trajaće desetak dana, preći ćemo preko prevoja na 5.000 metara nadmorske visine. Svakodnevno ćemo se penjati na vrhove, kako bi se što bolje aklimatizovali na nadmorsku visinu i temperaturu i prilagodili organizam na uslove života sa manjkom kiseonika - kaže Vujičić. Potom će uz pomoć šerpasa i jakova, himalajskih goveda koja odlično podnose hladnoću, svu opremu prenijeti u takozvani ABC logor, na 6.500 metara. - Nakon toga, planiramo uspon do logora C1, na 7.000 metara. Tu je predviđeno i noćenje, a kasnije i penjanje do logora C2, koji se nalazi na 7.600 do 7.900 metara. Sve to radićemo bez boca sa kiseonikom. Na taj način ćemo i završiti aklimatizaciju koja će trajati 30-ak dana - pojašnjava Vujičić. Slijedi povratak u bazni logor, na 5.200 metara, i oporavak organizma od napora. Tu će alpinisti sačekati povoljne vremenske uslove za uspon na vrh. - Pratićemo prognoze meteorologa. Kinezi čak na 7.100 metara prate vremenske prilike, a tu su i šerpasi koji odlično poznaju vrijeme na Himalajima. Penjanje počinje kada je vrijeme idealno. Iz kampa C2 penjemo se do C3, na 8.300 metara. Tu se alpinisti zadržavaju kratko, nešto se pojede i oko 23 časa kreće se ka vrhu. Penjemo se noću da bi se vraćali danju, jer je silazak opasniji. Ako je sve u redu, na vrhu smo oko 9 ili 10 časova ujutro - kaže Vujičić. Na usponu od baznog logora do vrha alpiniste vrebaju brojne opasnosti. Snijeg, led, vjetar, bolest… - Uobičajeno je da je temperatura -20 ili -30 stepeni, a osjećate još i veću studen kada duva jak vjetar. Prijeti i opasnost od visinske bolesti, prvi simboli su glavobolja i mučnina, kasnije dezorijentacija i usporenost pokreta - kaže Vujičić. Pripreme za osvajanje Everesta počele su prošle godine, kada su se popeli na najviše vrhove Alpa. Nedavni pohod na Akonkagvu praktično je bio posljednji stepenik ka usponu na krov svijeta. -I nakon Everesta idemo u planinu, to je način života - odgovara Vujović na pitanje šta planiraju da osvoje nakon što na vrhu Himalaja rašire crnogorsku zastavu. Šerpasi neophodni Vujičić ističe da su šerpasi ne samo nosači, već i školovani alpinisti koji se često obučavaju i školuju u zemljama zapadne Evrope. Ti ljudi penju se na Himalaje noseći na leđima i više od 50 kilograma tereta. - Od malih nogu nose teret, prvo do baznog logora. Kasnije, najbolji idu do samog vrha. Za njih je ništa 50 kilograma na leđima, često nose i više od sopstvene težine. Zarade otprilike 500 eura po ekspediciji, jako su jeftini s obzirom na to kakav posao rade, ali su u svojoj zemlji bogati i cijenjeni ljudi - kaže Vujičić. On navodi da šerpasi sjajno podnose surove vremenske uslove na Himalajima, ali da ih virusi često napadaju čim se spuste ispod 3.000 metara. Smršaju i po 15 kilograma Kada se sa 8.300 metara zapute ka vrhu, alpinisti u rancu, pored potrebne opreme, nose samo dva ili tri litra tečnosti i čokoladice. Prije polaska na vrh, jedu tjesteninu ili rižu. Zbog ogromnog fizičkog napora, alpinisti gube i na težini. - Neki su 1996. godine smršali i po 15 kilograma. To zavisi od organizma i pripreme - kaže Vujičić. On i njegove kolege treniraju praktično tokom cijele godine. Trče, voze bicikl, veslaju, plivaju. - Često stavimo ranac od 15 kilograma na leđa i penjemo se na crnogorske planine. Rjeđe radimo vježbe snage i izdržljivosti - uz osmjeh kaže Vujičić. On ističe da je uspon na Akonkagvu “najbolji i najjeftiniji” način pripreme za Himalaje, jer se vidi kako organizam reaguje na 7.000 metara nadmorske visine.

Planinarenje i turizam

Već izvjesno vrijeme je u svjetskom turizmu vrlo popularan takozvani aktivni odmor i u sastavu takve ponude je i planinarenje sa svim onim što taj sport podrazumijeva. Shodno tome najjače turističke organizacije kao dragulje svoje ponude ističu destinacije adekvatne takvom turističkom trendu.

Kao zemlja koja pretenduje da igra značajnu ulogu na evropskoj turističkoj karti i koja se deklarativno opredjeljuje za održivi ili eko turizam, Crna Gora mora da prati trendove. U tom kontekstu je bila i nedavna posjeta pedeset grčkih planinara koji su proveli deset dana obilazeći Boku Kotorsku , Njeguše i Durmitor, kao uvertira savjetovanju ''Planinarenje i Turizam'' koje je na incijativu PD Subra organizovao Planinarski Savez Crne Gore:''Intencija ovog savjetovanja je da turistička privreda Crne Gore uvrsti u svoju ponudu predivne prirodne resurse sa kojima naša zemlja raspolaže ,a koji su na našu sreću relativno očuvani i mogu biti i jesu jedna od rijetkih atrakcija. Potvrda tome su utisci planinara iz Grčke koji su ustvari i bili prvi turisti te vrste koji su došli organizovano u Crnu Goru. Mi ćemo pokušati da uz pomoć turističkih poslanika iskoristimo to što imamo i da spojimo ugodno i korisno i to je ono što smo prezentirali na ovom skupu. Imajući u vidu ,stručnost učesnika ovog savjetovanja i preliminarnih dogovora koji su postignuti, postoje velike šanse da se u skorije vrijeme realizuju neki planovi , ali ćemo nastojati da to ide na nivou cijele države i u mnogo većem obimu'', rekao je Brano Perović , predsjednik Planinarskog Saveza Crne Gore i dodao da je ta organizacija već pripremila Planinski Vodič kroz Crnu Goru koji će uskoro izaći iz štampe, a u kome su obrađene sve bitne planine naše zemlje i predstavljaće izuzetan priručnik kako domaćim zaljubljenicima u prirodu tako i svim turistima:''Osim toga Planinarski Savez CG se uz Zelene postepeno uključuje u koncept održivog razvoja koji je Crnoj Gori predložio UNDP i o njemu će se uskoro raspravljati i na najvišim nivoima u državi , a naše učešće nije samo verbalno već i konkretnim projektom – 7 dana po crnogorskim planinama , koji počinje na Kučkim planinama a završava se na Žabljaku. Trenutno je jedna od zemalja o kojima se mnogo govori Kostarika, koja je prihvatila i sprovela projekat održivog razvoja tj. turizma što joj je donijelo veoma dobre prihode'', zaključio je Perović. Naravno da bi se ova inicijativa i ideja u potpunosti sprovela u djelo osim planinara potrebni su i mnogi drugi subjekti a prvenstveno turistički radnici koji bi na taj način obogatili ponude svojih organizacija. Da je cijela ova zamisao naišla na plodno tle potvrđuje i prisustvo savjetovanju poslanika turizma iz Dubrovnika, Kotora i Herceg Novog,a njihovi utisci ulivaju optimizam već u startu realizacije projekta: ''Oduševljen sam onim što sam čuo na ovom sastanku i stručnošću ljudi koji su njemu prisustvovali. Jedino mi je žao što nije bilo nikoga iz Ministarstva turizma ili Zaštite životne sredine , jer stvari koje su ovdje potencirane zaslužuju pažnju cijele turističke privrede. Ovim se nudi ono što nedostaje u Crnoj gori, a što je trend u Svijetu – aktivni odmor i što bogatija vanpansionska ponuda za koju imamo izuzetne potencijale , tako da se uz mala ulaganja može dobiti mnogo. Mi smo u turistčkom savezu u Kotoru već napravili dogovor sa PD Subra i proširili našu ponudu mada je to još uvijek skromno i treba se težiti izradi kompletnog zajedničkog regionalnog projekata, jer zajedničkim nastupanjem Boka i cijeli region mogu mnogo bolje da konkurišu na turističkom tržištu'', prokomentarisao je Rade Ćoso direktor Turističkog Centra Kotor. Naravno jedan ovakav projekat nikako nebi mogao da prođe bez čovjeka koga je teško svrstati odvojeno među planinare ili turističke radnike, Željko Franić pedesettrogodišnji vlasnik turističke agencije DAS iz Dubrovnika, koji se ,kako sam kaže, pedeset godina bavi planinarenjem jer ga je otac kada je imao svega tri godine prvi put doveo na Orjen i od tada traje njegova zaljubljenost u tu planinu i planinarstvo:'' Krenuo sam da Orjen pretvorim u nešto što predstavlja budućnost u turizmu. Već smo ,istina sporadično, počeli sa programom džip safari, a od 15. maja počinjemo sa kompletnom ponudom. Dnevno će dolaziti iz Dubrovnika i iz Boke na Vrbanj po dvije grupe mini busovima i džipovima , biće organizovane planinske šetnje i ostali program koji uz to ide. Izričito će se koristiti eko-hrana koja će se kupovati direktno od seljaka na Vrbanju i Kruševicama , gdje još uvijek ima kuća u kojima je ognjište na sred doma, što takođe predstavlja atrakciju.

Prijestonica zimskog turizma Žabljak

NA PROSLAVI DANA EVROPE LEOPOLD MAURER POZVAO VLAST DA NASTAVI SA REFORMAMA

Žabljak - Šef delegacije Evropske komisije u Crnoj Gori Leopold Maurer kazao je da bi Crna Gore mogla biti važna za region ako nastavi sa reformama. On je na proslavi, 9. maja Dana Evrope na Žaljaku ocijenio da je Crna Gora postigla važan napredak na putu ka Evropi. “Ako nastavite sa procesom reformi, posebno u oblasti vladavine prava, mogla bi da postane referentna tačka za region. Čeka vas još dosta posla i biće neophodno uzvratiti na odgovarajući način. Mi ćemo vas podržati a i vi morate da odgovorite na našu podršku i onda će budućnost Crne Gore u Evopskoj uniji (EU) biti zagarantovana”, poručio je Maurer.

Podsjećajući na proces stvaranja EU, Maurer je istakao da evropske vrijednosti kao što su mir, demokratija i solidarnost i dalje snažne. Pojašnjavajući značaj članstva u EU, on je istakao da je proces proširenja EU transformisao države sa statusom kandidata u demokratske zemlje. “Bio je to jedan od najvećih uspjeha zajedničke spoljne politike EU”, ocijenio je on.

Predsjednik Crne Gore Filip Vujanović smatra da značaj članstva u EU nije u veličini Unije nego u vrijednostima koje afirmiše. On je ocijenio da je zbog tih vrijednosti pridruživanje EU strateški cilj Crne Gore. Vujanović je istakao da je Crna Gora ostvarila značajne rezultate kroz intenzivne reforme, ističući da će vlast biti posvećena evropskom putu. On je kazao da je podrška EU ohrabenje za Crnu Goru da intenzivira reforme čiji je cilj članstvo u Uniji. Istučući da će vlast i društvo biti potpuno posvećeni evropskom putu i podršci građana za članstvo.

Vujanović je kazao da očekuje da EU ostane dosljedna u individualnom tretmanu svih država na evropskom putu.“Na taj način se svaka država ohrabruje na maksimalne napore u tom procesu. Tako se motivišu i druge države da ubrzaju svoju integraciju u EU, i zato se uspjeh jedne ne obezvređuje neuspjehom ili neispunjenjem uslova druge države”, kazao je on.Sinoćnoj proslavi u Domu kulture na Žabljaku prisustvovali su predstavnici vlasti, dijela opozicije, ali i diplomatski predstavnici zemalja članica EU u Crnoj Gori. Obraćajući se građanima putem video linka, evropski komesar Oli Ren kazao je da je vrijeme pokazalo da evropska perspektiva motiviše transformaciju u evropskim državama.

Proslavu Dana Evrope na Žabljaku organizovali su crnogorska vlada, delegacija Evropske komisije i Radio-televizija Crne Gore.Dan Evrope, ustanovljen je kao dan sjećanja na deklaraciju, kojom je prije 57 godina počeo proces evropskih integracija. Francuski ministar spoljnih poslova Robert Šuman pozvao je 9. maja 1950. godine, Francusku, Njemačku i druge evropske zemlje da udruže svoje industrije uglja i čelika. Godinu kasnije, ugovorom koji su u Parizu potpisali predstavnici Francuske, Italije, Belgije, Zapadne Njemačke, Luksemburga i Holandije, rođena je evropska zajednica. Tih šest zemalja, nekoliko godina kasnije, Sporazumom u Rimu oformili su Evropsku ekonomsku zajednicu, koja će kasnije prerasti u Evropsku uniju. Na samitu lidera EU u Milanu 1985. godine, odlučeno je da se 9. maj proslavlja kao Dan Evrope.